TÜRKİYE’nin 2016 yılında dahil olduğu Avrupa Birliği (AB) Sivil Koruma Mekanizması’na katılımının devamını sağlayan anlaşma, Ankara’da düzenlenen törenle imzalandı.
İçişleri Bakanlığı’nda düzenlenen imza törenine, Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay, İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı (AFAD) Vali Okay Memiş ve Kriz Yönetiminden Sorumlu AB Komiseri Janez Lenarcic katıldı. Anlaşma, Türkiye Cumhuriyeti adına Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay ile Avrupa Birliği adına Kriz Yönetiminden Sorumlu AB Komiseri Janez Lenarcic tarafından imzalandı.
‘AB VE TÜRKİYE UZUN BİR ORTAKLIK GELENEĞİNE SAHİP’
Törende konuşan Dışişleri Bakan Yardımcısı ve AB Başkanı Büyükelçi Bozay, AB ve Türkiye’nin, sivil koruma alanında uzun bir ortaklık geleneğine sahip olduğunu belirtti. Büyükelçi Bozay, 6 Şubat depremlerinden sonra Mekanizma’nın öneminin Türkiye için daha belirgin hale geldiğini, Türkiye’nin deprem sonrası Mekanizma kapsamında önemli destekler aldığını ve ilerleyen yıllarda da Mekanizma kapsamında Türkiye ve AB arasında afete hazırlık, afeti önleme ve afet sonrası müdahale alanlarında iş birliğinin devam edeceğini ifade etti.
İçişleri Bakan Yardımcısı Karaloğlu ise afet ve acil durumlarda Türkiye ile AB arasındaki iş birliğinin büyük önem taşıdığını, Türkiye’nin AB Sivil Koruma Mekanizması’nda yer almasının iki taraf açısından da önemli olduğunu dile getirdi. Bu iş birliğinin sağladığı katkıların gerek 2021 yılı orman yangınlarında, gerekse de 6 Şubat 2023 depremlerini izleyen dönemde kendini açıkça ortaya koyduğunu belirtti. Karaloğlu ayrıca, Türkiye’nin sahip olduğu güçlü afet yönetimi kapasitesiyle dünyadaki insani krizlerde yardıma koşan ilk ülkeler arasında olduğunu, Gazze’de yaşanan derin insani kriz karşısında da Türkiye’nin bu alanda gayretlerini sürdürdüğünü vurguladı.
SİVİL KORUMA MEKANİZMASI
2001 yılında Avrupa Komisyonu Sivil Koruma ve İnsani Yardım Genel Müdürlüğü (DG ECHO) bünyesinde kurulan AB Sivil Koruma Mekanizması; afetlerin önlenmesi, afetlere yönelik hazırlığın ve afetlere müdahalenin geliştirilmesi için katılımcı devletler arasında sivil koruma alanındaki iş birliğinin güçlendirilmesini amaçlıyor. Mekanizma’nın Türkiye’de ulusal koordinatörlüğünü AFAD üstleniyor.
2001 yılında oluşturulan AB Sivil Koruma Mekanizması, bugüne dek AB içinde ve dışında 700’den fazla yardım talebine yanıt verdi. Mekanizma ayrıca, ulusal afet otoritelerinin afete hazırlık ve önleme faaliyetlerini koordine etmelerine yardımcı oluyor ve iyi uygulamaların paylaşımına katkıda bulunuyor. Mekanizma aracılığıyla bir yardım talebi sonrasında, Acil Müdahale Koordinasyon Merkezi (ERCC) yardım veya uzmanlık sağlamak için harekete geçiyor. ERCC, dünya genelindeki olayları 7/24 izliyor ve ulusal sivil koruma yetkilileriyle doğrudan bağlantı kurarak acil desteklerin hızlı bir şekilde konuşlandırılmasını sağlıyor. İtfaiye uçakları, arama ve kurtarma ve tıbbi ekipler gibi özel ekipler ve ekipmanlar, Avrupa içinde ve dışında kısa sürede konuşlandırılmak üzere harekete geçirilebiliyor. Mekanizma kapsamında, ayrıca, afet önleme projeleri, erken uyarı ve analizleri, sivil koruma tatbikatları, geçici eksiklerin tamamlanması, hazırlık projeleri, uzman değişimi programı, akran değerlendirme programları, teknik toplantılar, çalıştaylar, eğitim ve danışmanlık, afetlerle ilgili farkındalık artırılması ve iyi uygulama örneklerinin yaygınlaştırılması gibi eylemler de hem organize ediliyor hem de bu alanlardaki projelere hibe desteği sağlanıyor.
Türkiye, 23 Ekim 2011 tarihinde gerçekleşen Van depremi, 2020 yılında ortaya çıkan Covid-19 pandemisi, 28 Temmuz – 12 Ağustos 2021 tarihlerinde yaşanan orman yangınları ve son olarak 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremler kapsamında Mekanizma’dan faydalandı. Özellikle 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen deprem felaketi sonrası Avrupa Birliği’nin Türkiye’ye sağladığı afet ve acil müdahale yardımlarının en önemli kaynağı AB Sivil Koruma Mekanizması oldu. AB, 2016 yılından itibaren yürütülen projeler kapsamında Türkiye’ye 50 milyon avronun üzerinde hibe desteği sağladı.
